Chọn "bắt nạt" hay "bị bắt nạt"?!
Mình đã viết được vài bài review, phân tích phim ảnh, bài hát nhưng chưa khi nào nghĩ tới chuyện sẽ viết về truyền hình thực tế, nhất là một chương trình đầy ắp drama như Hell's Kitchen. Thế rồi vũ trụ đưa đẩy sao đó mà mình đã cày hết 16 tập Hell's Kitchen S17: All-Stars, cộng với việc dạo gần đây đọc được một số tin tức thời sự nên mình chợt nghĩ tới vài điều để viết trong blog tuần này.
Từ một mùa Hell's Kitchen đầy cảm hứng...
Hell's Kitchen (HK) là một show truyền hình thực tế thuộc hàng kinh điển trong lĩnh vực ẩm thực của vị đầu bếp nổi tiếng Gordon Ramsay. Tính đến năm nay, HK đã trải qua 19 mùa và vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại. Mình nghĩ có lẽ chừng nào chú Gordon còn khai trương nhà hàng, mở rộng thương hiệu thì chừng đó chúng ta còn HK để xem. Nếu bạn nào đã theo dõi HK thì chắc vẫn còn nhớ format của chương trình: một tốp đầu bếp từ các nhà hàng được đích thân Gordon Ramsay mời về thi đấu, người thắng cuộc sẽ trở thành bếp trưởng của một trong chuỗi các nhà hàng lừng danh của Gordon với mức lương lên đến hàng trăm ngàn đô và tất nhiên là cả cơ hội thăng tiến rất ít ai có được. Chính vì giải thưởng hậu hĩnh như vậy nên sự cạnh tranh giữa các thí sinh cộng với phong cách làm việc "tiếng quát át tiếng bom" đặc trưng của Gordon khiến sức nóng trong Căn Bếp Địa Ngục luôn luôn được duy trì ở mức cao nhất!
Đúng như tên gọi, Hell's Kitchen S17: All-Stars hội tụ những đầu bếp từ các mùa thi trước mà chú Gordon nghĩ rằng họ xứng đáng có thêm cơ hội thứ hai. Và, mọi chuyện bắt đầu từ đây.
Trước hết, mình muốn giới thiệu sơ qua về 4 nhân vật được đề cập đến trong bài viết lần này.
Elise - Hạng 3 mùa 9: Người được mệnh danh là "nhân vật bị ghét nhất trong lịch sử HK"
Jennifer - Hạng 5 mùa 9: Nạn nhân của bullying khi Elise cấu kết với một thí sinh khác của mùa 9 để bầu chọn cho cô bị loại
Michelle - Hạng 3 mùa 14: "Em gái quốc dân" kiêm luôn thí sinh trẻ nhất của HK
Nick - Hạng 5 mùa 14: Chiến hữu chất lượng của Michelle, sẵn sàng bảo vệ cô mỗi khi có biến
Như những năm trước, HK mùa 17 cũng đầy những biến cố ngay từ tập đầu tiên. Thế nhưng phải đến tập 7 thì cuộc thi mới thực sự nổi lửa khi Elise bật mode hiếu chiến vì bị chọn tham gia Vòng loại trực tiếp. Cô ý thức được kỹ năng của mình không hề tệ và dùng chính sự tự tin lẫn ngạo mạn đó để gây hấn và tỏ thái độ bất hợp tác với các thí sinh khác. Điều này đã khiến Jennifer phải e ngại đến nỗi từ một nạn nhân của trò bắt nạt năm xưa, Jennifer quyết định cấu kết với Elise để trở thành kẻ bắt nạt. Đáng buồn thay!
Phi vụ cấu kết giữa Elise - Jennifer mới thành công được nửa đường thì vừa hay tới Vòng loại top 5; điều này cũng có nghĩa là chú Gordon đổi cách thức đánh giá. Cuối cùng, mặc dù đơn thương độc mã nhưng với năng lực và bản lĩnh của mình, Michelle là thành viên duy nhất trong Đội Đỏ giành được black jacket và rồi sau đó hiên ngang trở thành quán quân mùa 17.
Tuy nhiên, chúng ta cũng không thể quên rằng bên cạnh Michelle còn có Nick. Nick vừa là trợ thủ đắc lực cho Michelle trong bếp, vừa là chỗ dựa về tinh thần mỗi khi cô phải gồng mình để không trở thành nạn nhân của Elise. Đâu ngờ rằng một nơi xô bồ như HK vẫn tồn tại một tình đồng chí đáng ngưỡng mộ như thế này chứ.
Nick đúng kiểu "I've got your back, my lil sister" luôn á! *vỗ tay vỗ tay*
Hời ơi ta nói xem đến phút cuối cùng nó đããã thiệt sự! :)) Mọi chuyện xảy ra đúng như cách mà nó nên xảy ra, và phần thưởng luôn dành cho người xứng đáng.
Đến câu chuyện "bắt nạt" hay "bị bắt nạt"...
Phải thừa nhận rằng mình không phải là một fan cứng của series HK nói chung. Lần đầu xem HK có lẽ là khoảng 10 năm trước và mình đã không theo dõi hoàn chỉnh một mùa nào cả. Tại sao ư? Vì đối với mình lúc đó - một con nhóc tuổi teen aka một tấm chiếu mới, HK quá khắc nghiệt, quá tiêu cực, và nó khiến mình ám ảnh về một môi trường làm việc độc hại (có lẽ vì vậy mà đến tận năm 23 tuổi mình mới đủ cứng cáp để nộp đơn ứng tuyển vào công việc hiện tại). Thực ra bây giờ xem HK mình vẫn thấy khắc nghiệt và tiêu cực, nhưng tấm chiếu này đã bớt mới đi rồi nên mình đang học cách quan sát, chọn lọc và tiếp nhận thay vì cố né tránh. Suy cho cùng, dù chỉ là một TV show, ít nhiều đều có sự biên tập của ekip sản xuất nhưng HK vẫn phản ánh đúng một điều hiện diện trong bất kỳ môi trường làm việc/học tập nào: cạnh tranh là có thật, và ngay cả khi bạn không có nhu cầu cạnh tranh, vẫn sẽ có người sẵn sàng cạnh tranh với bạn. Tất nhiên, cạnh tranh vốn không xấu. Chúng ta đều cần cạnh tranh lành mạnh để phát triển, để tiếp tục khám phá và mở rộng giới hạn bản thân. Cạnh tranh chỉ trở nên tiêu cực khi nó biến thành sự lựa chọn sống còn: hoặc bạn thắng, hoặc tôi thắng, không có chỗ cho "chúng ta". Để rồi trên con đường đến vạch đích chiến thắng đó (mà nhiều khi thật ra chả tồn tại cái vạch đích nào cả), có những người tự cho mình cái quyền chọn lựa giữa "bắt nạt" hay "bị bắt nạt". Đoán xem, liệu có ai tự nguyện chọn "bị bắt nạt" không?
...
..
.
Có một câu mọi người hay dùng để comment cà khịa hoặc để chèn vào meme:
Người thành công luôn chọn cho mình lối đi riêng.
Oh, người thành công luôn chọn cho mình lối đi riêng.
Khi Elise đẩy cho Michelle hai sự lựa chọn: trở thành kẻ bắt nạt như Jennifer hay bị bắt nạt như Dana, Michelle đã... không chọn gì cả. Cô thực sự đã mở ra lối đi riêng cho mình. Michelle có phản kháng khi Elise khiêu chiến không? Có. Michelle có chịu lùi lại một bước để giảng hòa với Elise khi cần thiết không? Có luôn.
Cạnh tranh là có thật. Và ngay cả khi bạn không có nhu cầu cạnh tranh, vẫn sẽ có người sẵn sàng cạnh tranh với bạn.
Mình hiểu không phải dễ dàng gì để chọn lối đi riêng như Michelle. Không ai ngay từ đầu có đủ năng lực, đủ bản lĩnh và đủ kiên trì như vậy. Nhưng mình cũng biết là, từng bước thôi, chúng ta sẽ làm được. Còn nếu bạn hỏi tại sao mình biết ư, vì mình cũng từng be bullied at work (*), không phải chỉ một lần.
Those periods really sucked. There were some times that I wondered why everything had to be that stressful. There were some times that I just wanted to burst into tears cuz there were people who intentionally didn't care how hard I tried, and they treated me like I was nothing. However, I'm proud to say that I overcame all of these. If you do nothing wrong, you have to acknowledge that you are not alone. Michelle has Nick, and so did I. When I were bullied, my lovable colleagues got my back in many different ways, which I really really really appreciate. Some spoke against the bully for me (just like Nick spoke against Elise for Michelle), some consoled me right away, some texted me to make sure that I was still good, and some just simply ignored the rumours and treated me the same as friends. (*)
Mình biết mỗi người sẽ gặp một tình huống khác nhau và không phải lúc nào cũng có sẵn một ai đó đứng lên bảo vệ bạn như Nick bảo vệ Michelle. Vậy thì, để không trở thành một kẻ bắt nạt, mình nghĩ chúng ta lại có tiếp hai sự lựa chọn (lần này thì có thể chọn cả hai ;) )
Đầu tiên và quan trọng nhất, tin tưởng vào chính bản thân bạn
Thực chất việc chúng ta nghĩ mình chỉ có thể lựa chọn "bắt nạt" hay "bị bắt nạt" cũng tương tự như phản ứng fight-or-flight trong sinh lý học. Khi bị đẩy vào tình huống nguy hiểm, sợ hãi là điều tất yếu. Đó là cảm xúc tự nhiên trong cơ chế phòng vệ sẵn có của mỗi chúng ta. Chính sự sợ hãi sẽ ảnh hưởng đến những suy nghĩ và hành động tiếp theo đó. Một số người chọn fight một cách cực đoan (trong bối cảnh của bài viết này thì nghĩa là chọn "bắt nạt" đó), và một số khác lại chọn flight (tức chạy trốn, buông xuôi, chấp nhận "bị bắt nạt" và nghĩ mọi chuyện rồi sẽ qua). Dù ai chọn gì thì mục đích cũng chỉ là để bảo vệ bản thân mà thôi. Tuy nhiên, hãy cân nhắc. Liệu bạn có thực sự muốn trở thành một kẻ bắt nạt - cái hình mẫu đến chính bạn cũng chẳng ưa nổi không? Hay bạn có nghĩ rằng tiếp tục né tránh sẽ thực sự giải quyết vấn đề?
Hiểu được bản chất tình huống có thể sẽ giúp chúng ta bình tĩnh và suy nghĩ thấu đáo hơn để xử lý chúng. Và mình nghĩ điều cần thiết nhất là bắt đầu từ việc tin tưởng vào bản thân. Tin tưởng rằng bạn có thể đối mặt với những trở ngại đó và tự bảo vệ mình. Chỉ tin tưởng thôi vẫn chưa đủ, chúng ta cần hành động để biến niềm tin đó thành hiện thực bằng cách tập trung vào việc rèn giũa và phát triển bản thân, khiến chính mình trở nên cứng cáp hơn mỗi ngày. Đó là điều mà mình học được từ Michelle. Có lẽ điều này đã giúp Michelle từng bước chạm tới ngôi vị cao nhất của Hell's Kitchen S17.
Tin tưởng rằng người khác có thể giúp bạn cũng quan trọng không kém
Đôi khi, có những chuyện thật sự nằm ngoài tầm kiểm soát và chúng ta không thể nào tự một mình giải quyết được. Nếu bạn cảm thấy những kẻ bắt nạt đang chuẩn bị đi quá giới hạn thì tức là đã đến lúc cần sự giúp đỡ từ bên ngoài rồi đó. Hãy nghĩ tới những người mà bạn tin tưởng nhất hoặc những người yêu thương bạn nhất, đó có thể là gia đình, bạn bè, những cá nhân/tổ chức có trách nhiệm, v.v... Mình không nói rằng họ sẽ trực tiếp thay bạn giải quyết vấn đề, nhưng mình chắc rằng họ sẽ luôn tìm cách để bảo vệ bạn. Bởi vậy, hãy mạnh dạn và kiên trì để đặt niềm tin vào đúng chỗ. Bạn không đơn độc đâu.
Kết
Nếu bạn đang tìm kiếm một series gay cấn chẳng khác gì một bộ phim cung đấu thì hãy cân nhắc xem HK S17 đi, bánh cuốn thật sự :)). Mặc dù mình đã spoil hơi nhiều ở trên rồi nhưng đảm bảo rằng còn nhiều tình tiết hay ho hơn thế á. Chú Gordon Ramsay không chỉ đơn giản là một đầu bếp, mà chính xác là tổ hợp của một người có sức ảnh hưởng + một nhà lãnh đạo + một nhà kinh doanh + một nhà đầu tư. Xịn thực sự! Và để kết thúc bài viết hôm nay, mình gắn nhẹ dưới đây một chiếc prank video đầy hả hê của chú Gordon với con gái nhie :))).
__________________________________________________________
(*) I have to use English here cuz I know that my mom will read this post. Like any other mom, she worries about me all the time, so I just don't want to let her overthink about my issues :P